افزایش سرعت مغز در یادگیری
مغز از پیچیده‌ترین اعضای بدن انسان است. جالب است بدانید این عضو از بدن می‌تواند عملکرد خود را بهبود ببخشد ولی این امر به این سادگی و خودبه‌خود میسر نمی‌شود. در فرایندی به نام Neuroplasticity ، مغز شما قادر خواهد بود سلول‌های عصبی تازه بسازد یا اتصالات بین نورون‌ها را بهبود بخشد. مثلا قسمت هیپوکامپ در مغز شما یک ساختمان گرد و شبیه اسب دریایی است که به‌طور عمده از ماده خاکستری ساخته شده و در کنترل هیجان، تمرکز و یادگیری نقش مهمی دارد. این قسمت در طول زندگی‌تان سلول‌های جدید تولید می‌کند؛ اما شما هستید که باید ابزار این کار را فراهم کنید. بهبود عملکرد مغز در زمینه افزایش یادگیری برای هر انسانی بسیار حائز اهمیت است. با تمرین و انجام روزانه اعمال خاص و تغییر در عادات روزمره می‌توان به‌وضوح، شاهد پیشرفت در عملکرد مغز و افزایش یادگیری بود. در این مقاله راهکارهایی که موجب بالا بردن سرعت عمل مغز و افزایش سرعت یادگیری می‌شود را به شما ارائه می‌دهیم.
راهکارهای ذهنی بالا بردن سرعت عمل مغز
1- از بخش منطقی مغزتان بهره ببرید: پاول همرنس استادیار دانشکده روان‌پزشکی دانشگاه هاروارد می‌گوید: «به‌هم‌ریختگی و آشفتگی ذهنی اغلب ناشی از اضطراب و ترس است. با انجام اموری نظیر بررسی حساب‌های بانکی یا مرور فهرست وظایف روزانه شغلی یا خانگی، کارایی بخشی از مغز که مربوط به انجام امور منطقی است افزایش می‌یابد و در نتیجه تفکر منطقی به انجام موثرتر وظایف می‌انجامد. بهتر است اولین کاری که در آغاز روز انجام می‌دهید این باشد که وظایف آن روز را به نوبت در ذهن خود مرور کنید.»
2- فهرست کارهای روزانه را در ذهن خود مرتب کنید: تهیه فهرستی از انجام وظایف روزانه در مغز به فعال شدن آن بخش از مغز که مربوط به استفاده از اطلاعات پیچیده است، کمک می‌کند. تلاش کنید تا وظایف خود را به ترتیب مرور کنید. در این مواقع بهتر است از انجام کارهای جانبی خودداری کنید.
3- به خودتان زنگ تفریح بدهید: پاول همرس می‌گوید که به رغم قدرت چشم‌گیر مغز، این عضو محدودیتی هم در رابطه باکارهایی که انجام می‌دهد، دارد. وی می‌گوید: «بیشتر افراد بالغ تنها می‌توانند حدود 60 دقیقه بر یک موضوع تمرکز کنند. وی پیشنهاد می‌دهد که برای ارتقای تمرکز خود، هر 60 دقیقه کارتان را متوقف کرده و برای مثال چرخی در اطراف بزنید. هر فعالیت جدیدی در این حین می‌تواند به راه‌اندازی دوباره مغز و آماده کردن آن برای بازگشت به‌سوی کاری که در حال انجام آن بوده، یاری رساند.»
راهکارهای عملی بالا بردن سرعت عمل مغز
یادداشت بردارید: یادتان هست وقتی مدرسه می‌رفتید و شب‌های امتحان به‌خصوص سالی که کنکور داشتید، چقدر از درس‌های‌تان یادداشت برمی‌داشتید؟ حالا هم همان کار را انجام دهید و اصلا لازم نیست یادداشت‌های‌تان ادبی یا طولانی باشد! همان چنددقیقه‌ای که صرف نوشتن آموخته‌های آن روز می‌کنید، راهی مطمئن برای افزایش قدرت مغز است. کافی است یک یادداشت 400 کلمه‌ای از مطالبی که هرروز می‌آموزید، تهیه کنید. اگر در طول روز چیزی برای آموختن نداشتید از وقایعی که آن روز گذرانده‌اید یادداشتی بنویسید. یکی از بهترین روش‌های نکته‌برداری یا یادداشت‌برداری روش نقشه ذهنی است.
استرس نداشته باشید: استرس در طول زمان، سلول‌های مغزی را نابود می‌کند و به هیپوکامپ مغز که مسئول ایجاد خاطرات جدید و حفظ قدیمی‌ها است، آسیب می‌زند. یکی از این عوامل استرس است که تاثیرات عمیقی روی یادگیری و حافظه دارد. معمولا شرایط استرس‌زا مانع از آن می‌شود یادگیری کاملی اتفاق افتد و در زمان یادآوری از حافظه نیز استرس و اضطراب به‌عنوان عامل مداخله‌گر مانع بازیابی مطالب یاد گرفته می‌شود (همان چیزی که سر جلسه امتحان اتفاق می‌افتد). گفته می‌شود در حین استرس ترشح آدرنالین می‌تواند موجب تاثیرات متفاوتی روی یادگیری داشته باشد. در یک حد معینی از استرس که حد معینی از ترشح آدرنالین را سبب می‌شود، استرس می‌تواند موجب تقویت یادگیری شود؛ اما اگر استرس خیلی شدید باشد یادگیری مهار می‌شود. ازآنجایی که در زندگی مدرن و در دنیای جدید استرس نداشتن خیالی بیش نیست پس بهتر است راه‌های کنترل و کاهش استرس را بیاموزید. خلق و شرایط روحی شخص نیز تغییرات فیزیولوژیک ایجاد می‌کند که با فرآیند یادگیری و عملکرد حافظه مرتبط هستند. به عبارتی یادگیری مطالب در حالت خوشحالی حافظه را تقویت می‌کند و شخص در چنین حالتی بهتر می‌تواند خاطرات را برای خود زنده کند. تغییرات خلق‌وخو نیز با ترشح برخی هورمون‌ها و تغییرات زیست‌شیمیایی مرتبط بوده‌اند. حتی محرومیت‌های محیطی، قرار نگرفتن در محیطی مساعد برای شکوفایی استعدادها نیز با تغییرات زیست‌شیمیایی در مغز گزارش شده است.
دوستان باهوش: اگر می‌خواهید باهوش‌تر شوید، باید دوستان باهوش داشته باشید. شاید اوایل این ارتباط‌ها اعتماد به نفس‌تان کمی خدشه‌دار شود اما یادتان باشد رفت‌وآمد باکسانی که باهوش‌تر از شما هستند، یکی از سریع‌ترین راه‌های یادگیری است. دوروبرتان را پرکنید از آدم‌های باهوش و سعی کنید علاوه بر حفظ فروتنی خود، همیشه تشنه دانستن باشید و از آن‌ها چیزی یاد بگیرید. از تاثیری که معاشران شما بر روی زندگی شما می‌گذارند، هرگز غافل نمانید.
چیزهایی را بیاموزید که انتظارش را ندارید: استیو جابز جوان پس از ترک تحصیل، زمان بیکاری زیادی داشت که از آن برای یادگیری خوش‌نویسی استفاده کرد. در آن زمان خوش‌نویسی برای او بی‌ربط به نظر می‌رسید، اما مهارت‌های طراحی که او یاد گرفته بود، بعدها به مکینتاش راه یافت. شما هرگز نمی‌دانید در آینده چه چیزی مفید است. فقط کافی است سعی کنید چیز جدیدی یاد بگیرید و منتظر بمانید تا فرصت استفاده از آن به دست‌تان بیاید. خواهید دید همین دانسته‌های در ظاهر بی‌ربط چطور با جنبه‌های مهم زندگی‌تان ارتباط برقرار می‌کنند! پس از امتحان کردن مهارت‌های بی‌ربط با امروزتان نترسید.
فعالیت متفاوتی را به‌طور مکرر انجام دهید: با انجام کارهای جدید به‌طور مکرر، مغزتان برای بهبود و افزایش آن راهکارهای جدیدی ارائه می‌دهد و در نهایت به افزایش سرعت یادگیری می‌پردازد. به سه سالگی خود فکر کنید. آن‌قدر قوی بودید که قاشق و چنگال را خودتان به دست بگیرید؛ اما زمانی که می‌خواستید غذا بخورید، همه‌چیز را به هم می‌ریختید؛ بنابراین این توانایی به قدرت ربط نداشت. این مسئله به توانایی مغز در ایجاد راهکارهای جدید مربوط می‌شد؛ اما می‌دانید که با تکرار و تمرین توانستید به‌تنهایی غذا بخورید. فرض کنیم شما عادت دارید کارهای‌تان را به تعویق بیندازید. اگر آرام‌آرام این کار را ترک کنید، به مغزتان یاد می‌دهید که برای انجام کارها تا لحظه آخر صبر نکند. اگر خودتان را عادت دهید که بخش کوچکی از آن کار را به‌تدریج انجام دهید، عملکرد مغزتان تقویت پیدا می‌کند؛ بنابراین اگر عادت کرده‌اید وظایف‌تان را با تاخیر انجام دهید، کافی است که یک کاغذ را برداشته و سر جایش بگذارید. یا حتی می‌توانید کارهای کوچک‌تری انجام دهید. تکه کاغذی که در اتاق‌تان افتاده را بردارید و از خودتان بپرسید باید آن را کجا بگذارید؛ سطل زباله؟ کمد؟ اتاق دیگر؟ و یا اینکه به کسی بدهید؟ بنابراین حتما نباید سریع آن را دور بیندازید، بلکه تصمیم بگیرید که با آن چه‌کار کنید؛ بنابراین متوجه شدید که می‌توانید از تغییرات کوچک شروع کنید. در این صورت هم عملکرد مغزتان به‌تدریج افزایش می‌یابد. درنتیجه به‌تدریج از فردی که عادت داشت کارهای خود را به تعویق بیندازد، به فردی تبدیل می‌شوید که کارها را سریع انجام می‌دهد.
راه‌های افزایش یادگیری هنگام مطالعه
1- فلش‌کارت بسازید
فلش‌کارت‌ها معمولا نکات کلیدی و ساده را به همراه دارند و باعث می‌شوند شما مطالب را به صورت خلاصه یاد بگیرید. استفاده از فلش کارت یکی از بهترین روش‌ها برای افزایش یادگیری هنگام مطالعه است. هر مطلبی را که می‌خواهید یاد بگیرید، روی فلش‌کارت یادداشت کنید و در حد چند کلمه کوتاه آن را توضیح دهید.
2- نقاشی کنید
رسم شکل یا نقاشی کردن یکی از روش‌هایی است که به افراد کمک می‌کند تا یادگیری بهتری داشته باشند. مطالبی را که احساس می‌کنید پیچیده هستند، با رسم کردن روی کاغذ به خود توضیح دهید. رسم شکل باعث می‌شود حافظه تصویری شما درگیر شود و مطالب را بهتر یاد بگیرید.
3- به موسیقی گوش دهید: گوش دادن به موسیقی یکی از روش‌هایی است که به یادگیری شما کمک می‌کند. برای افرادی که سبک یادگیری شنیداری دارند، موسیقی می‌تواند تاثیر زیادی بر عملکرد مغز داشته باشد و یادگیری آن‌ها را بهبود دهد.
منبع: motalesharif